Opiniestuk: Dierenwelzijnsnota

Onlangs heeft de Westerkwartierse politiek de zogeheten "Dierenwelzijnsnota" behandeld. Deze behandeling vond plaats op woensdag 10 mei 2023 in Raadsoverleg 1 (zie de website). De VVD-fractie heeft ervoor gekozen om een artikel over dit onderwerp te plaatsen op onze website. Hierdoor kunnen we (1) onze inwoners informeren over onze inzet, en (2) belangstellenden de mogelijkheid bieden om meer informatie te ontvangen.

© Landgoed Oosterheerdt

Historie

De Gemeenteraad van het Westerkwartier heeft o.m. tijdens de behandeling van de Omgevingsvisie de wens uitgesproken dat het College van Burgemeester en Wethouders zou komen met een aantal beleidsstukken, waaronder een Dierenwelzijnsnota en een Landbouwnota. Onlangs is bekend geworden dat de gemeente Westerkwartier niet met een Landbouwnota gaat komen, vanwege de onduidelijkheid uit Brussel, Den Haag en de Provincies over de toekomst van de agrarische sector in Nederland (waaronder het stikstofbeleid). De VVD-fractie begrijpt deze keuze en heeft dat ook verwoord op woensdag 10 mei 2023. Het College van B&W kwam wel met een “Dierenwelzijnsnota”. Als uitgangspunt bij het opstellen van dit beleidsdocument gold de Dierenwelzijnsnota van de voormalige gemeente Zuidhorn (2013).


Voortraject

De VVD-fractie heeft in de aanloop naar het debat van 10 mei 2023 contact gehad met meerdere agrarische ondernemers (bijvoorbeeld gelieerd aan LTO en Stichting Westerkwartier Paardenkwartier) en daarnaast zijn gemeenteraadslid Jeroen Betten en fractie-assistent Harmke van der Sluis op maandag 3 april 2023 op werkbezoek geweest bij Landgoed Oosterheerdt te Leek (zie foto’s).


Voorafgaand aan de behandeling in het Raadsoverleg heeft de VVD-fractie meerdere technische vragen gesteld aan het College van B&W. Deze vragen gingen o.m. over de (kosten van) handhaving, de visie op de bestrijding van plaagdieren, bestrijding van steenmarters, beheren van de vossenpopulatie, dierenmishandeling, invasieve exoten (dieren die niet inheems zijn in Nederland/het Westerkwartier en zorgen voor overlast/verdringing), de houtsingelstructuur en het ruimte bieden (in regelgeving) aan agrarische ondernemers en hobbyboeren voor schuilmogelijkheden van dieren.


Behandeling & Opinie

Gemeenteraadslid Jeroen Betten heeft namens de VVD-fractie tijdens de behandeling van de Dierenwelzijnsnota er succesvol voor gepleit dat de Dierenwelzijnsnota terug ‘naar de tekentafel’ moest gaan. Met andere woorden: de VVD-fractie vond dat de voorliggende Dierenwelzijnsnota niet van voldoende kwaliteit (inhoud) was om behandeld te worden in de Gemeenteraadsvergadering. Het huiswerk moet over. Deze conclusie werd aan het einde van de bespreking ook overgenomen. Dat betekent dat het College van B&W in de toekomst met een verbeterde Dierenwelzijnsnota moet komen.


Het eerste argument van de VVD-fractie was dat de voorliggende Dierenwelzijnsnota over veel meer ging dan “Dierenwelzijn”. Zo stonden er ook passages in over landbouwbeleid, natuur- en wildbeheer. Dat is nooit de bedoeling geweest van de Dierenwelzijnsnota.


Het tweede argument van de VVD-fractie kan onderverdeeld worden in meerdere punten. Allereerst is het belangrijk om het volgende te benoemen: als het College van B&W met een beleidsnota komt, moet het inhoudelijk goed zijn. Ten tweede is het volgende belangrijk: als die beleidsnota breder is dan alleen Dierenwelzijn, moeten die andere onderwerpen inhoudelijk ook goed zijn. Daar was in beide gevallen geen sprake van in dit geval. Hieronder bespreken we de afzonderlijke punten.


Hippische sector

Allereerst wordt in de Dierenwelzijnsnota vrijwel geen enkel woord besteed aan de hippische sector. Een sector die voor het Westerkwartier van groot belang is! Er zijn veel mensen in ons gebied die paarden of pony’s houden, zowel bedrijfsmatig als hobbymatig. Denk ook aan de inzet van bijvoorbeeld Stichting Westerkwartier Paardenkwartier en de HJC Manege in Tolbert. Het is dus onbegrijpelijk dat in de Dierenwelzijnsnota niets is opgenomen over dit onderwerp. Hiermee kan gedacht worden aan de mogelijkheid van schuilstallen, drinkwatervoorzieningen, geluidshinder/schrikgeluiden, et cetera. Ook de stimulering van deze economisch belangrijke sector wordt niet benoemd. Niet voor niets heeft de VVD Westerkwartier de volgende passage in het verkiezingsprogramma staan: “De VVD wil planologisch ruimte bieden om de ontwikkeling van de paardenhouderij verder te stimuleren”.


Schuilmogelijkheden: Planologische ruimte bieden

Ten tweede wordt in de Dierenwelzijnsnota nauwelijks gesproken over de schuilmogelijkheden van dieren. Volgens het College van B&W is het lastig om schuilstallen mogelijk te maken vanwege de geldende regels in de bestemmingsplannen. De VVD-fractie vindt dit een onderwerp dat bij uitstek in een Dierenwelzijnsnota behandeld moet worden. Wij hadden graag meer ambitie gezien van het College. Als het aan de VVD-fractie ligt gaat de gemeente Westerkwartier meer ruimte bieden aan agrariërs en hobbyboeren om eenvoudigere wijze schuilstallen neer te zetten, zodat dieren in een steeds warmer wordende wereld kunnen schuilen in de zomer.


Landbouwvisie

Ten derde was ervoor gekozen om in de Dierenwelzijnsnota ook een passage op te nemen over landbouw, ondanks dat de gemeenteraad onlangs te horen heeft gekregen dat er geen ‘Landbouwvisie’ komt. Toch besloot het College van B&W in de Dierenwelzijnsnota standpunten in te nemen over natuur inclusieve landbouw en kringloop-landbouw. Dat gebeurde zonder brede en inhoudelijke visie op de agrarische sector. De VVD-fractie vindt de agrarische sector zo belangrijk dat wij niet begrepen dat er slechts in twee pagina’s over deze sector werd gesproken. De VVD is van mening dat de landbouwsector van groot belang is als economische sector, maar ook voor de leefbaarheid op het platteland en het beheer van de gronden in het Westerkwartier. De VVD-fractie begrijpt dat het College van B&W op dit moment niet komt met een ‘landbouwvisie’ vanwege de Europese, nationale en provinciale onduidelijkheid over wet- en regelgeving. Als het College van B&W een visie wil presenteren over landbouwbeleid, moet dat een inhoudelijk goed stuk zijn waar alle punten in mee genomen worden. Dat was wederom niet het geval.

 

Tal van ("overbodige") punten

Ten vierde was ervoor gekozen om in de Dierenwelzijnsnota allerlei onderwerpen op te nemen die niets te maken hebben met Dierenwelzijn. In plaats daarvan gaan ze veel meer over een visie op de natuur, een visie op woningbouw, een visie op de ruimtelijke ordening/openbare ruimte, et cetera. Gemakshalve een aantal onderwerpen ter voorbeeld: het beheer van de openbare ruimte/het gemeentelijk groen, “Natuur inclusief bouwen” & op wijkniveau rekening houden flora en fauna, verstening van erven en tuinen, belang van biodiversiteit voor wilde dieren, meewerken aan natuurontwikkelingen, ruimte bieden aan weidevogels en trekvogels, rol van wilde bijen, bloemenmengsels, oog voor wilde dieren in het buitengebied, het aanleggen van beschoeiingen, beheer en bescherming van roofdieren, hengelsport, de positie van de wolf, beheer en bescherming van (overlast)dieren, jagersverenigingen, overlast van (plaag)dieren.


Wildbeheer/Natuurbeheer

Ten vijfde was ervoor gekozen om in de Dierenwelzijnsnota geen ambitie te tonen op het gebied van wildbeheer. Nogmaals: als er dan voor gekozen wordt om meer onderwerpen te betrekken, zoals een visie op de (wilde) natuur, zorg er dan voor dat het een goed inhoudelijk stuk is.

  • In de Dierenwelzijnsnota is geen visie/ambitie getoond over de positie van de wolf. Eind 2022 heeft de Gemeenteraad van het Westerkwartier een motie aangenomen waarin het College van B&W verzocht werd om in contact te treden met de provincie Groningen en Den Haag om te lobbyen voor een verandering van beleid. In de Dierenwelzijnsnota staat echter dat de gemeente zich schikt naar het provinciale beleid. Het College van B&W had er dus voor gekozen om een ander standpunt in te nemen dan de aangenomen motie.
  • In de Dierenwelzijnsnota is geen visie/ambitie getoond over de bestrijding/het beheer van de steenmarter. Wederom wordt verwezen naar het provinciale beleid dat geen ruimte zou geven. De VVD-fractie heeft op dit punt ingebracht dat er een onderzoek is uitgevoerd in Groningen en Friesland. In verschillende pilots werd het toegestaan om ca. 200 steenmarters te doden. Het resultaat: meer succesvolle broedsels van o.a. de Grutto. De VVD-fractie vond het betreurenswaardig dat de gemeente Westerkwartier hier niet op in wil zetten.
  • In de Dierenwelzijnsnota is geen visie/ambitie getoond over de bestrijding/het beheer van de vossenpopulatie. Wat gaat de gemeente Westerkwartier doen in het kader van de overlast? Een vergelijkbaar punt als met de steenmarter. Aan de ene kant wordt er gemeenschapsgeld uitgegeven en worden inwoners/belangenverenigingen gevraagd om zich in te zetten voor natuurbeheer/weidevogelbescherming. Aan de andere kant wil men blijkbaar niets doen aan de bestrijding/het beheer van roofdieren. Dat is volgens de VVD dweilen met de kraan open. Dat is geldverspilling en niet effectief overheidsbeleid.
  • In de Dierenwelzijnsnota werd niet de uitspraak gedaan dat de jacht een volwaardig middel is om overlast van bepaalde diersoorten effectief aan te pakken. De VVD-fractie is voorstander van de jacht als beheersinstrument en ziet dit als een goed middel.
  • In de Dierenwelzijnsnota werd geen aandacht besteed aan invasieve exoten. Deze dieren en/of planten zijn niet inheems in Nederland/het Westerkwartier, maar leven er wel. Ze zorgen o.m. voor overlast en verdringing van inheemse soorten. Denk aan de Amerikaanse rivierkreeft. De VVD-fractie mist ook op dit onderwerp ambitie en visie van het College van B&W.

 

Conclusie

De conclusie namens onze fractie was duidelijk. Het is een vertroebelde visie waar allerlei onderwerpen in “geknipt en geplakt” lijken te zijn. Er is geen duidelijke visie op de Dierenwelzijn. Er is geen duidelijke visie op de agrarische sector. Er is geen duidelijke visie op wild- en natuurbeheer. Veel onderwerpen werden niet besproken, of slechts summier, en er wordt onvoldoende ambitie getoond door het College van B&W. De VVD-fractie hoopt dan ook in de toekomst een verbeterde Dierenwelzijnsnota te zien. Wij blijven in contact met u.

 

Namens de fractie van de VVD Westerkwartier,

Gemeenteraadslid Jeroen Betten



Kijk het Raadsoverleg 1 van 10 mei 2023 terug via:

https://westerkwartier.bestuurlijkeinformatie.nl/Agenda/Index/df3d2ce2-3f88-4c4c-b72f-dbcb04e0d98f